Gdzie gaśnica jest obowiązkowa? Jaką warto mieć? O czym warto pamiętać?

Firmy sprzątające po pożarach apelują o rozwagę i nieignorowanie przepisów przeciwpożarowych w mieszkaniach, budynkach gdzie pracujemy oraz w pojazdach, którymi podróżujemy do pracy. Gaśnice oraz systemy ochrony przed ogniem, których celem jest ochrona ludzi i mienia przed zagrożeniami pożarowymi, są obowiązkowe w miejscach, które regulują konkretne ustawy i rozporządzenia poszczególnych ministerstw.

Zapisy te decydują także o ich prawidłowym rozmieszczeniu. Posiadanie w widocznym i dostępnym miejscu gaśnicy to obowiązek każdego właściciela budynku, czy zarządcy nieruchomości, ale jeżeli chodzi o żywioł, jakim jest ogień, do sprawy należy podejść również zdroworozsądkowo. Wszystko dla naszego bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony majątku przed zniszczeniami spowodowanymi przez ogień.

Gaśnice są obowiązkowe przede wszystkim w miejscach, w których znajdują się duże skupiska ludzkie oraz tych, w których znajdują się łatwopalne chemikalia, ale nie tylko. Wyposażenie każdego samochodu w Polsce od 31 grudnia 2002 r., wymagana posiadania gaśnicy: ABC lub BC. Czy mamy gaśnice w samochodzie może sprawdzić każdy policjant w trakcie kontroli na drodze lub technik wykonujący przegląd naszego pojazdu.

Lokalizacje obowiązkowego wyposażenia gaśnic podzielono ze względu na stopień zagrożenia pożarem w skali I-V. Obowiązuje również zasada, że na każde 100 m2 przypada 2 kg środka gaśniczego. W pojazdach samochodowych wystarczy 1 kg, natomiast tu również zleca się 2 kg. Gaśnica powinna znajdować się blisko wejścia do budynku, na korytarzu, czy klatce schodowej. Tu także obowiązuje zasada, że w przypadku budynków w wieloma kondygnacjami, gaśnica powinna znajdować się na każdym z pięter.

Poniżej prezentujemy zestawienie pięciu różnych miejsc, gdzie gaśnica jest obowiązkowa. Jej brak wiąże się z ukaraniem mandatem, a w razie pożaru naprawdę poważnymi konsekwencjami prawnymi. Zwracajmy więc uwagę, czy w miejscach opisanych poniżej znajduje się gaśnica i czy ma ważną datę przydatności.

Obowiązkowe wyposażenie samochodu, oprócz trójkąta to gaśnica. Od 31 grudnia 2002 r. jest ona obowiązkowym elementem wyposażenia każdego samochodu, na podstawie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury. Dane statystyczne są zatrważające. Rocznie dochodzi do ponad 10 tysięcy pożarów w autach, do właśnie dlatego należy ona do obowiązkowego wyposażenia samochodu. Z powodu braku gaśnicy policja może wystawić mandat w wysokości do 5000 złotych. Jej brak może również wpłynąć na negatywny wynik corocznej kontroli technicznej samochodu. Pamiętaj, że gaśnica w samochodzie musi być sprawna i łatwo dostępna. Warto w tym miejscu dodatkowo wspomnieć o obowiązku posiadania trójkąta ostrzegawczego ze znakiem homologacji.

Przepisy ruchu drogowego nie nakładają natomiast obowiązku posiadania kamizelki odblaskowej, apteczki oraz koła zapasowego w samochodzie, natomiast pieszy po zmroku, poza terenem zabudowanym, ma obowiązek poruszać się wyłącznie z elementami odblaskowym. Wróćmy jednak do tematu, posiadania gaśnicy. Gdzie warto mieć?

Wyposażenie budynków publicznych w odpowiedni sprzęt nie jest zadaniem prostym, bez znajomości przepisów prawa na ten temat. Jak zwykle, warto zasięgnąć rady fachowca, w tym przypadku specjalisty ds. ochrony przeciwpożarowej. Przepisy wyraźnie mówią, iż gaśnica jest obowiązkowa w obiektach użyteczności publicznej. Takimi są zakłady pracy, siłownie, budynki administracyjne oraz małe sklepy. Gaśnica musi znajdować się co najmniej 50 metrów od najdalej przebywającej tam osoby. Dodatkowo mówi się o jednej jednostce sprzętu o masie środka gaśniczego 2 kg przypadającej na każde 100 m 2.

Gaśnica jest także obowiązkowym elementem wyposażenia obiektów, w których jednocześnie przebywa ponad 50 osób. Są to osoby przemieszczające się, niebędące w stałym miejscu. Do takich obiektów zaliczają się sklepy wielopowierzchniowe, centra handlowe, kina, hale widowiskowe, szkoły, czy sale koncertowe. Gaśnica jest także obowiązkowa w miejscach o ograniczonej zdolności poruszania się jak szpitale, domy opieki społecznej, czy zamieszkania zbiorowego, jak hotele i akademiki. Placówki oświatowe znajdują się w grupie obiektów użyteczności publicznej przeznaczonych na stały lub czasowy pobyt ludzi. Dyrektorzy lub administratorzy szkół czy przedszkoli powinni nie tylko dbać o odpowiednie wyposażenie w sprzęt przeciwpożarowy, ale także o jego konserwację.

Jednym z najważniejszych miejsc, na które nałożony jest ustawowy obowiązek posiadania gaśnicy, to stacja paliw. Obowiązek ten wynika z ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 736), a także z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 2063). Stacja benzynowa należy do obiektów o specjalnym ryzyku zagrożenia wybuchem. Pożar znajdujących się tam zasobów paliw oraz jego oparów byłyby niewyobrażalną katastrofą. Dlatego tak bardzo ważne jest przestrzegane bezpieczeństwa na stacjach paliw. Kategorycznie zabrania się tam używania ognia i tym bardziej palenia papierosów. Według przepisów stacja paliw płynnych powinna posiadać następujące wyposażenie: dwie gaśnice przewoźne po 25 kg, dwie gaśnice proszkowe przenośne po 6 kg oraz trzy koce gaśnicze. Dodatkowo dwie gaśnice proszkowe po 6 kg oraz o jeden koc gaśniczy, jeżeli na stacji jest stanowisko tankowania pojazdów LPG. Reasumując, niezmiernie istotne ze względów bezpieczeństwa nas wszystkich, jest odpowiednie rozmieszczenie sprzętu ppoż., oraz stosowanie się do instrukcji obowiązującej na stacji paliw płynnych.

Właściciele nieruchomości, czy zarządcy budynków mieszkalnych jak bloki, czy kamienice, są zobowiązani prawnie do umieszczenia gaśnicy w widocznym miejscu. Użytkownicy prywatnych mieszkań niestety nie muszą posiadać gaśnic. Dla własnego bezpieczeństwa warto się jednak w nią zaopatrzyć. Obowiązek wyposażenia budynków w gaśnice oraz reguluje rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. (Dz. U. Nr 109, poz. 719).

Każdego roku w naszym kraju dochodzi do kilkudziesięciu tysięcy pożarów. W 2020 roku, strażacy nie tylko walczyli z ogniem, ale również dodatkowo wspomagali inne instytucje w walce z pandemią. Jak podaje Komenda Główna Straży Pożarnej, w wyniku pożaru odnotowano 489 zgonów, a 2836 osoby odniosły obrażenia.

Czy warto posiadać sprzęt gaśniczy we własnym mieszkaniu? Po zestawieniu powyższych statystyk odpowiedź nasuwa się sama. Każda osoba, dla której bezpieczeństwo własne oraz najbliższych, nie jest sprawą obojętną, powinna zrobić wszystko by wyposażyć mieszkanie, samochód czy też dom letniskowy w odpowiedni sprzęt przeciwpożarowy – i to bez względu na aktualny stan prawny. W ostateczności nikt nie chce przecież usuwać szkody po pożarze we własnym ogródku.