Znajomość języków obcych to same korzyści. Kompetencje językowe można wykorzystać w licznych sytuacjach z życia codziennego – w podróży, hotelu, rozmowie z obcokrajowcami. Można czytać obcojęzyczną prasę czy literaturę w oryginale. Biegła znajomość języka to również atut dający nam możliwość znalezienie dobrze płatnej posady.
Biegłość w posługiwaniu się językiem innym, niż rodzimy można również wykorzystać w pracy tłumacza.
Jest to osoba, która dokonuje tłumaczeń, to znaczy przekładów, z języka rodzimego na obcy lub odwrotnie. W naszym przypadku z języka polskiego lub na język polski. Tłumacz może tłumaczyć teksty pisane – dokumenty, artykuły, książki, albo tłumaczyć w czasie rzeczywistym, „na żywo”, czyli być osobą towarzyszącą w rozmowie i tłumaczącą na bieżąco jej treść. Takie tłumaczenie nazywa się tłumaczeniem konsekutywnym.
Jak zostać tłumaczem?
Tłumacz musi znać język obcy w stopniu bardzo wysokim, szczególnie jeśli tłumaczy w czasie rzeczywistym. Z tego też względu tłumaczami zostają zazwyczaj absolwenci różnych filologii. Jednak bycie magistrem filologii to nie jest wystarczająca legitymacja do wykonywania zawodu tłumacza. Statystyki podają, że na stu absolwentów filologii angielskiej tylko 3 pracuje w charakterze tłumacza. Oznacza to, że znajomość języka obcego, choć niezbędna, nie jest jedynym warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy translatora.
Dobry tłumacz musi przede wszystkim świetnie znać język polski. Nie tylko mówić piękną, bogatą polszczyzną, ale znać i stosować niełatwe reguły ortograficzne, gramatyczne, stylistyczne. Niektórzy zawodowi tłumacze twierdzą, że braki w zakresie posługiwania się mową ojczystą znacznie obniżają poziom tłumaczeń, co przekłada się w rezultacie na ocenię pracy tłumacza i decyduje o jego wynagrodzeniu.
Tłumacze przysięgli.
W grupie zawodowych tłumaczy języka są tak zwani tłumacze przysięgli. To szczególna grupa zawodowa, można powiedzieć elita. Zdobycie uprawnień tłumacza przysięgłego nie należy do najłatwiejszych. O tym, czy ktoś zdobędzie te uprawnienia decyduje bowiem egzamin państwowy zdawany pod nadzorem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej i Ministerstwa Sprawiedliwości, które egzaminy organizuje i decyduje o wpisaniu tłumaczy na listę uprawnionych do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego.
Aby zostać tłumaczem przysięgłym trzeba mieć obywatelstwo polskie, któregoś z krajów UE albo stowarzyszonego lub posiadającą inną umowę z Polską opartą na zasadach wzajemności. Kandydat na tłumacza musi znać język polski, mieć ukończone studia wyższe (nie musi to być filologia). Ponadto nie może być karany i musi posiadać pełne prawo do czynności prawnych. Potem pozostaje tylko… zdać egzamin.
Egzamin nie należy do najłatwiejszych. Najpierw w trwającej cztery godziny części pisemnej kandydaci dokonują tłumaczeń czterech tekstów – dwóch z polskiego na obcy i dwóch z języka obcego na polski. Teksty mają duży stopień trudności, a jeden z nich na pewno ma charakter dokumentu prawniczego, urzędowego. Po części pisemnej następuje część ustna. Zdający otrzymuje dwa teksty w języku obcym i ma je przetłumaczyć i zapisać w języku polskim. W części ustnej jest też sprawdzian z tłumaczenia konsekutywnego -egzaminator odtwarza lub czyta tekst fragmentami, a zdający ma za zadanie te fragmenty na bieżąco tłumaczyć.
Jeśli wynik egzaminu będzie pozytywny, Minister Sprawiedliwości wpisze zdającego na listę uprawnionych do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego.
Na co dzień oznacza to możliwość prowadzenie własnej firmy oferującej tłumaczenie tekstów dokumentów, które mają znaczenie w kontaktach z różnymi podmiotami. W urzędach, szkołach, sądach i innych instytucjach wymagane jest przedkładanie dokumentów przetłumaczonych przez tłumaczy przysięgłych.
Ile zarabia tłumacz?
Zarobki tłumacza zależą od wielu czynników. Bardzo dobry, doświadczony tłumacz zarobi znacznie więcej, niż początkujący. Zajmujący się tłumaczeniem dokumentów prawniczych, sądowych, trudnych umów podyktuje stawki na pewno przebijające te, które otrzyma ktoś tłumaczący proste teksty na użytek prywatny. Inne są stawki tłumaczących języki rzadkie niż popularne. Wyżej opłacani są tłumacze przysięgli, biegli sądowi niż pracujący dla firm wykorzystujących pracę tłumaczy do świadczenia usług za pomocą sieci Internet.
Obecnie w Polsce średnie wynagrodzenie tłumacza przekracza nieco 4500 zł brutto miesięcznie. Ponad 20% tłumaczy zarabia jednak znacznie powyżej 6000 zł.
Aby zwiększyć swoje dochody, stać się konkurencją dla innych uczestników rynku pracy warto pomyśleć o doskonaleniu swoich umiejętności językowych poprzez ukończenie kursów specjalizacji językowej w danej dziedzinie.
